Οξεία ρινοκολπίτιδα

alt

Κουνούνης Αντώνιος Ιατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Λεμεσός Κύπρου. Πρόεδρος της Κυπριακής Εταιρείας ΩΡΛ Χειρουργικής Κεφαλής και Τραχήλου

Ως οξεία ρινοκολπίτιδα ορίζεται η συμπτωματική νόσος (φλεγμονή) ενός ή περισσοτέρων παραρρίνιων κόλπων και της ρινικής κοιλότητας που δεν διαρκεί πάνω από 4 εβδομάδες. Μπορεί να να κυμανθεί από οξεία ιογενής ρινίτις (το κοινό κρυολόγημα) έως βακτηριδιακή ρινοκολπίτις. Λιγότερα από τα 5 στα 1000 κρυολογήματα ακολουθούνται από βακτηριδιακή ρινοκολπίτιδα. Αν και πολλές θεραπείεςείναι χρήσιμες για το φάσμα της ιογενούς, έως την βακτηριδιακή ρινοκολπίτιδα, εν τούτοις τα αντιβιοτικά χορηγούνται μόνο στη βακτηριδιακή ρινοκολπίτιδα. Η οξεία ρινοκολπίτιδα είναι μια από τις πιο συνηθισμένες παθήσεις που αντιμετωπίζεται στην καθ' ημέρα πράξη σε περιπατητικούς ασθενείς.

 

Τα σημεία και συμπτώματα της οξείς ρινοκολπίτιδας και της παρατεταμένης ιογενούς λοίμωξης των  της ανώτερης αεροφόρας οδού είναι παρόμοια και αυτό καθιστά δύσκολη την ακριβή κλινική διάγνωση. Επειδή τα δύο τρίτα των ασθενών με οξεία βακτηριδιακή ρινοκολπίτιδα βελτιώνονται χωρίς να πάρουν αντιβιοτικά και οι περισσότεροι ασθενείς με ιογενή λοίμωξη βελτιώνονται μέσα σε επτά ημέρες, η θεραπεία με ανητιβιοτικά θα πρέπει να συγκρατείται για τους πάσχοντες που έχουν που παρουσίασαν συμπτώματα πέραν των επτά ημερών και η νόσος τους συνοδεύεται από τα κλινικά της κριτήρια.  

 

Τέσσερα σημεία και συμπτώματα είναι τα πιο χρήσιμα στη διάγνωση της οξείας βακτηριδιακής ρινοκολπίτιδας: πυώδεις ρινικές απεκκρίσεις, πόνος στην περιοχή των δοντιών της άνω γνάθου ή προσωπαλγία (ιδίως μονόπλευρη) , μονόπλευρη ευαισθησία στην περιοχή του πάσχοντος ιγμορείου ή μετωπιαίου κόλπου και επιδείνωση των συμπτωμάτων μετά από μια αρχική βελτίωση.  

 

Δεν συνιστάται η λήψη ακτινογραφιών ή υπερηχογραφημάτων για τις μη επιπεπλεγμένες περιπτώσεις οξείας βακτηριδιακής  ρινοκολπίτιδας, παρά το γεγονός ότι η αξονική τομογραφία στην αντιμετώπιση ασθενών με υποτροπιάζοντα ή χρόνια συμπτώματα [1].Οι περισσότερες περιπτώσεις οξείας ρινοκολπίτιδας θεραπεύονται συμπτωματικά, Παρά τούτο τα συμπτώματα μπορεί να επιμένουν πέραν των 10 ημέρών, όταν προκαλούνται από βακτηριδιακή λοίμωξη. Τα αντιβιοτικά χορηγούνται στις μέτριες έως σοβαρές περιπτώσεις ή όταν εκδηλωθούν επιπλοκές της οξείας ρινοκολπίτιδας [2, 4]. 

 

Το 1996 ήταν αποδεκτή η άποψη ότι τα αντιβιοτικά ασκούσαν σημαντικό αποτέλεσμα στην οξεία ρινοκολπίτιδα που διαγιγνώσκεται με αξονική τομογραφία στην πρωτοβάθμια ιατρική αντιμετώπιση. Παρά το γεγονός ότι η η αξονική τομογραφία δεν θα γίνει ποτέ ένα διαγνωστικό όπλο της καθημερινής πράξης, εςν τούτοις δεν μπορεί να; παραγνωριστεί ότι υπάρχει μια υποομάδα ασθενών που πάσχουν από οξεία ρινοκολπίτιδα και και μπορούν να ωφεληθούν από τη χορήγηση αντιβιοτικών. Οι καλλιέργειες από εκκρίσεις του ρινοφάρυγγα θα μορούσαν να αποτελέσουν μια βιώσιμη μέθοδο, ιδίως σε ασθενείς πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας για τον καθορισμό του κατάλληλου αντιβιοτικού [5]..  

Βιβλιογραφία 

1. Scheid DC, Hamm RM. Acute bacterial rhinosinusitis in adults: part I. Evaluation. Am Fam Physician. 2004 Nov 1;70(9):1685-92.  

2. Masood A, Moumoulidis I, Panesar J. Acute rhinosinusitis in adults: an update on current management. Postgrad Med J. 2007 Jun;83(980):402-8. 

3. Damoiseaux RA. Should antibiotics be used for acute rhinosinusitis? The argument is not yet settled. Ned Tijdschr Geneeskd. 2008 Oct 25;152(43):2319-21.

4. Fokkens WJ, Lund VJ, Mullol J, Bachert C, Alobid I, Baroody F, Cohen N, Cervin A, Douglas R, Gevaert P, Georgalas C, Goossens H, Harvey R, Hellings P, Hopkins C, Jones N, Joos G, Kalogjera L, Kern B, Kowalski M, Price D, Riechelmann H, Schlosser R, Senior B, Thomas M, Toskala E, Voegels R, Wang de Y, Wormald PJ. European Position Paper on Rhinosinusitis and Nasal Polyps 2012.Rhinol Suppl. 2012 Mar;(23):3 p preceding table of contents, 1-298.

5. Lee S, Woodbury K, Ferguson BJ. Use of nasopharyngeal culture to determine appropriateness of antibiotic therapy in acute bacterial rhinosinusitis. . Int Forum Allergy Rhinol. 2012 Oct 25. doi: 10.1002/alr.21102. [Epub ahead of print]