Ανατομικοί παράγοντες που επηρεάζουν την κάθαρση των εκκρίσεων των παραρρινίων κοιλοτήτων.

alt

Bασιλειάδης Ανδρέας. Iατρός ΩΡΛ, Γενικό Νοσοκομείο Σάμου

Η δυσλειτουργία των παραρρινίων κοιλοτήτων μπορεί να εγκατασταθεί από οποιοδήποτε μηχανικό εμπόδιο (π.χ. ενσφήνωση ξένου σώματος στη ρινική κοιλότητα, ανάπτυξη πολυπόδων) ή ανατομική ανωμαλία. Υπάρχουν άτομα με ανατομικές ανωμαλίες, οι οποίες προϋπήρχαν της παραρρινοκολπίτιδας και ποτέ δεν είχαν δημιουργήσει προβλήματα. Oι οστέϊνες ανατομικές παραλλαγές δεν αυξάνουν τον κίνδυνο πρόκλησης νόσου του βλεννογόνου των παρραρινίων κόλπων.

Παρά τούτο, οι ανατομικές ποικιλίες, που μπορεί να επηρεάσουν τη  χειρουργική ασφάλεια είναι συχνές και πρέπει να αξιολογούνται προσεκτικά, προεγχειρητικά[2]. Όμως, αν το άτομο, που έχει ανατομικές ανωμαλίες της μύτης πάθει π.χ. μια ιογενή λοίμωξη ή αλλεργική ρινίτιδα, τότε οι ανατομικές ανωμαλίες τροποποιούν τη συμπεριφορά του βλεννογόνου και της κροσσοβλεννικής κάθαρσης[1].

Οι άκανθες, οι ακρολοφίες και οι στρεβλώσεις του ρινικού διαφράγματος σπανίως προκαλούν, αυτές καθ' αυτές, παραρρινοκολπίτιδα, διότι η βλέννη εύκολα ολισθαίνει ανάμεσά τους. Όμως, οποιαδήποτε ανατομική ανωμαλία ευνοεί την άμεση επαφή δύο επιφανειών βλεννογόνων, μπορεί να επηρεάσει τη φυσιολογική κάθαρση και αποχέτευση των κόλπων, ιδίως όταν υπάρχουν παθολογικές καταστάσεις, που ευνοούν τη ρινική συμφόρηση[1].  

Τούτο παρατηρείται κυρίως,  όταν ο βλεννογόνος του σκολιού ρινικού διαφράγματος, της αερώδους ή φυσαλιδώδους κόγχης ή της παρεκτοπισμένης μέσης ρινικής κόγχης ακουμπάει στο βλεννογόνο του πλαγίου ρινικού τοιχώματος. Εφόσον παρεμποδίζεται η κροσσοβλεννική κάθαρση και αποχέτευση σ' ένα κρίσιμο σημείο, όπως το στόμιο του γναθιαίου άντρου ή η μηνοειδής εντομή, ή η ηθμοειδής χώνη κλπ., η κατάσταση αυτή προδιαθέτει στην πρόκληση παραρρινοκολπίτιδας, στις περιπτώσεις ανάπτυξης λοίμωξης ή αλλεργίας ή ρινικής συμφόρησης, οποιασδήποτε αιτιολογίας.

Η παρεμπόδιση της αποχέτευσης της βλέννης και των ρύπων που περιέχει, ευνοεί την ενδογενή βακτηριδιακή χλωρίδα να βρει κατάλληλο περιβάλλον πολλαπλασιασμού και έτσι να εγκατασταθεί η παραρρινοκολπίτιδα[1]. 

Οι ανατομικές ανωμαλίες στις ρινικές κοιλότητες προδιαθέτουν στην ανάπτυξη παραρρινοκολπίτιδας, όχι μόνο για λόγους μηχανικής παρεμπόδισης της μεταφοράς της βλέννης, αλλά και διότι τροποποιούν τους στροβίλους του εισπνεόμενου αέρα. 

Βιβλιογραφία 

1. Al-Qudah M. The relationship between anatomical variations of the sino-nasal region and chronic sinusitis extension in children. Int J Pediatr Otorhinolaryngol.2008 Jun;72(6):817-21. Epub 2008 Apr 3.

2. Nouraei SA, Elisay AR, Dimarco A, Abdi R, Majidi H, Madani SA, Andrews PJ. Variations in paranasal sinus anatomy: implications for the pathophysiology of chronic rhinosinusitis and safety of endoscopic sinus surgery. J Otolaryngol Head Neck Surg. 2009 Feb;38(1):32-7.